Sąd nad zdjęciami na FB

39

 

Na stronie ?Gazety Prawnej? pojawił się artykuł zatytułowany ?Zdjęcia ślubne na Facebooku. Fotograf nie zawsze narusza dobra osobiste?, w którym to artykule opisane zostało jedno z orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu (sygn. akt I ACa 617/15). Przyznam się, że przegapiłem to orzeczenie, ale GP oraz facebookowi znajomi przyszli mi z pomocą. 🙂 Dlaczego chcę pisać o orzeczeniu, o którym już ktoś pisał? Ano dlatego, że chciałbym je skomentować, a w artykule GP zabrakło mi właśnie jakiegokolwiek komentarza odredakcyjnego. Istota sporu dotyczyła odpowiedzi na pytanie, czy publikując zdjęcia powodów fotograf naruszył ich prawo do wizerunku oraz czy z tego powodu doznali oni krzywdy, którą wycenili sobie na 10.000,00 zł. Powodowie zgodzili się na treść umowy, w której wyrazili zgodę na publikację ich wizerunku znajdującego się na 30 zdjęciach z fotoreportażu, 20 zdjęć z sesji fotograficznej oraz filmu ze ślubu. Wyrazili oni również zgodę na to, aby zdjęcia z ich wizerunkiem fotograf wykorzystywał w swoich materiałach promocyjnych umieszczanych między innymi na stronie WWW i na FB). Dzięki tej zgodzie wynagrodzenie za usługę fotografa zmalało o 50%.

Sądy obu instancji słusznie zauważyły, że fotograf działał zgodnie z prawem, albowiem posiadał on stosowną zgodę małżonków na publikację wizerunku. Czytelnicy F-LEXa zapewne doskonale pamiętają, że jest to w wielu przypadkach warunek sine qua non, aby publikować czyjś wizerunek bez narażenia się na nieprzyjemności. Dużo poświeciłem wpisów sprawom związanym z ochroną wizerunku (dla przypomnienia pierwszy z brzegu wpis). W opisanej przez GP sprawie fotograf miał zgodę na publikację wizerunku, czyli spełniał warunek opisany w art. 81 ust. 1 zdanie 1 Ustawy. Ba, co więcej zachodziło również dodatkowo domniemanie zgody, o którym mowa w kolejnym zdaniu tegoż przepisu. Udzielony młodym przez fotografa rabat w wysokości 50% był niczym innym, jak zapłatą za pozowanie. W tym miejscu pozwolę sobie przypomnieć i zacytować art. 81 ust. 1 Ustawy.

?Art. 81. 1. Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.?

Małżonkowie po pewnym czasie zażądali od fotografa usunięcia zdjęć z FB. Czy fotograf powinien je usunąć, skoro miał wyraźną zgodę na publikację wizerunku oraz dodatkowo za to zapłacił ?rabatem?? Tu powraca pytanie o możliwość cofnięcia wcześniej wyrażonej zgody na publikację wizerunku. Oczywiście zgodę taką można cofnąć, co nie zmienia faktu, że z takim cofnięciem mogą wiązać się konsekwencje prawne zarówno dla fotografa, jak i dla cofających. Usuwając zdjęcia fotograf postąpił słusznie. Skoro modele cofnęli zgodę na publikację wizerunku, to usunął ich zdjęcia. Jednak do czasu cofnięcia zgody publikował ich wizerunek zgodnie z prawem, więc nie mógł ponieść z tego tytułu żadnych konsekwencji (do takiego też słusznego wniosku doszedł zarówno Sąd Okręgowy w Opolu, jak i Sąd Apelacyjny we Wrocławiu). Małżonkowie natomiast cofając zgodę narażają się na ewentualny proces odszkodowawczy. O prawnej możliwości cofnięcia zgody na publikację wizerunku i skutkach takiego cofnięcia pisałem już na blogu. Kto nie pamięta, niech zajrzy do ?Model release?.

Rada dla modela:

?Zgodę na publikację wizerunku można cofnąć, trzeba jednak się liczyć z ewentualnymi konsekwencjami prawnymi.?

Rada dla fotografa:

?Jeżeli chcesz uniknąć nieprzewidzianych perturbacji związanych z cofnięciem zgody na wykorzystanie wizerunku modela, pomyśl o stosownych postanowieniach w umowie.?